به سیاهرگ هایی که در مقعد یا راست روده گشاد شده باشند، بواسیر گویند. چنانچه بواسیر در مدخل مقعد واقع شده باشد به آن بواسیر خارجی و اگر در مجرای مقعدی ایجاد شده باشد به آن بواسیر داخلی می گویند. ممکن است فردی سال ها این بیماری را داشته باشد اما از بیماری خود بی خبر بوده و فقط با خونریزی بدان پی ببرد. برای درمان بواسیر به پزشک متخصص مراجعه کنید. ما در مقاله ی زیر به بررسی این سوال که علائم بواسیر چیست ؟ می پردازیم.
شایعترین علائم در بواسیر خارجی و داخلی
در رابطه با این موضوع که بواسیر چه علائمی دارد؟ باید گفت: از شایعترین علائمی بواسیر که در خارجی و داخلی مشترک هستند عبارتند از:
- خارش
- درد مقعد: ممکن است لمس کردن و تمیز نمودن ناحیه ی مقعد دردناک باشد.
- خونریزی هنگام اجابت مزاج: ممکن است شما پس از اجابت مزاج، به روی دستمال توالت خود رگه هایی از خون را ببینید.
درد و خونریزی مقعدی می تواند علائم سرطان مقعد و روده ی بزرگ نیز باشد. در صورت مشاهده ی این علائم و سن بالای ۵۰ سال و همچنین سابقه ی فامیلی سرطان روده ی بزرگ، حتما به پزشک متخصص مراجعه نمایید.
علائم بواسیر خارجی
بواسیر خارجی می تواند تحریک شده و زیر پوست لخته هایی از خون را به وجود آورد. این برآمدگی ها می تواند بسیار دردناک باشد. به این حالت، لخته بواسیر می گویند.
علائم بواسیر داخلی
در خصوص این موضوع که بواسیر چه علائمی دارد؟ می توان گفت: چنانچه بواسیر داخلی داشته باشید، ممکن است پس از مدفوع، به روی دستمال توالت یا کاسه ی توالت رگه هایی خونی مشاهده نمایید یا این که روی مدفوع خود خون ببینید.
بواسیر داخلی رگ هایی ورم کرده درون مجرای مقعدی هستند که این رگ ها می توانند بزرگ شوند و به صورت برآمدگی هایی در خارج مقعد و به شکل دائمی نمایان گردند. در این حالت، عضلات مقعدی بسیار دردناک می شوند. چنانچه بواسیر متورم گردد، ممکن است به روی دستمال توالت خود آثاری از مخاط هم ببینید.
برخی دیگر از علائم بواسیر داخلی عبارت است از:
- خارش: خارش یکی از شایعترین مشکلات بیمارانی است که به بواسیر داخلی مبتلا هستند. این حالت نیز معمولا به این خاطر وجود می آید که بواسیر به داخل مخاط مقعدی نفوذ نموده و باعث تحریک و خارش پوست مقعد می گردد.
- احساس ناراحتی: ممکن است که شما پس از هر بار فعالیت و تحرک روده احساس نمایید که باید به توالت رفته و مدفوع نمایید. این حالت ناخوشایند و ناراحت کننده می تواند به دلیل برآمدگی های بیماری بواسیر در انتهای روده ی بزرگ و داخل مقعد باشد. در حالت کلی باید گفت: هر چه بواسیر بزرگ تر باشد، این احساس ناراحتی بیشتر خواهد بود.
- تحریک پوست: در مورد این سوال که علائم بواسیر چیست می توان گفت: بواسیر های بزرگ از خود موادی را ترشح می کنند که باعث تحریک پوست می شوند.
- درد: اکثر بواسیر های داخلی درد ندارند. اما بواسیرهای بزرگی که بیرون زده شده باشند، چنانچه متورم باشند، دردناک هستند. این درد می تواند به این خاطر باشد که به بواسیر خون رسانی قطع شده باشد. در این مواقع، اقدامات پزشکی لازم می باشد.
برخی دیگر از بیماری ها نیز علائمی مشابه بیماری بواسیر دارند. این بیماری ها عبارتند از :
- فیستول مقعد
- شقاق مقعد
- پرولاپس رکتوم
- پولیپ روده ی بزرگ
انواع درجات بواسیر
بواسیر را می توان به چهار درجه تقسیم بندی نمود. این چهار درجه عبارتند از:
- درجه ی ۱: در مورد این سوال که علائم بواسیر چیست می توان گفت: در نوع درجه یک آن، سیاهرگ ها گشاد شده ولی از مخرج شخص بیرون نمی زنند. نشانه ی آن نیز خونریزی می باشد.
- درجه ی ۲: در هنگام دفع مدفوع، سیاهرگ هایی که گشاد شده اند، بیرون می زنند ولی با پایان دفع، این سیاهرگ ها مجددا به درون مخرج بر می گردند.
- درجه ی ۳: با دفع مدفوع، توده های هموروئیدی بیرون می زنند ولی به صورت خود به خودی به سر جای خود بر نمی گردند. بلکه بایستی با دست آن ها را به درون هدایت نمود.
- درجه ی ۴: در این نوع، توده های هموروئیدی حتی با کمک دست هم به داخل مخرج بر نگشته و همواره خارج مخرج هستند.
معمولا هموروئیدهای خارجی به شکل یک برجستگی در ناحیه ی مقعد هستند و اکثرا با تورم و درد همراه می باشند.
برای پیشگیری از بواسیر چه کارهایی را باید انجام دهیم؟
برای پیشگیری از بواسیر انجام کارهای زیر توصیه می شود:
- چنانچه اضافه وزن دارید، وزن خویش را کاهش دهید.
- میزان فیبر غذایی خود را افزایش دهید. خوردن بیشتر سبزیجات، حبوبات و میوهجات می تواند موجب بزرگ شدگی مدفوع شده و دفع آسان تر گردد.
- به صورت منظم و روزانه ورزش نمایید. فعالیت بدنی وورزش می تواند موجب کاهش فشار بر رگ ها شود و یبوست نیز کاهش یابد.
- روزانه بین ۸ تا ۱۰ لیوان آب بنوشید. مایعات باعث می شود که مدفوع نرم شده و در هنگام دفع فشار کمتری به مقعد وارد بیاید.
- برای اجابت مزاج شتاب ننمایید و از نشستن و زور زدن های طولانی در توالت جدا خودداری فرمایید.
- دفع مدفوع خود را سر وقت انجام بدهید. چرا که به تاخیر انداختن آن می تواند باعث خشک شدن و سفت شدگی مدفوع شده و دفع بسیار دشوار گردد.
برخی عواقب مورد انتظار
معمولا بواسیر با مراقبت خوب شده ولی ممکن است در زمان هایی افت و خیز داشته باشد. ممکن است بواسیر بعد از یک دوره ی یبوست یبوست مجددا ظاهر گردد. زمانی که بواسیر به درمان های محافظه کارانه جواب ندهد، ممکن است کار به جراحی برسد.
برخی از عوارض احتمالی بواسیر عبارتند از:
- زخم شدن بواسیر یا عفونت
- درد شدید به خاطر وجود لخته ی خون
- فقر آهن، اگر خونریزی زیاد و قابل توجه باشد.
برای تشخیص بواسیر باید چه کاری انجام دهیم؟
برای تشخیص بواسیر ممکن است پزشک متخصص یکی از روش های زیر را توصیه نماید :
- آندوسکوپی: دیدن مقعد با لوله ای به نام آنوسکوپ که وسیله ای لنز دار بوده و دارای منبعی نورانی در سرش است.
- پروکتوسکوپی: دیدن قسمت پایین روده ی بزرگ و راست روده با یک وسیله به نام پروکتوسکپ انجام می شود. این وسیله دارای منبعی نور در سرش است.
